تأثیر عصاره هیدروالکلی ریشه گیاه گزنه بر هورمون‌های جنسی موش صحرایی نر بالغ

مقدمه: امروزه استفاده از فراورده های گیاهی به عنوان جانشین یا مکمل داروهای سنتزی ضد بارداری مطرح می‌باشد. گزارش‌هایی علمی در خصوص اثرات ضد استروژنی گزنه که سبب عقیمی در پستانداران می‌شود وجود دارد. این مطالعه به منظور تعیین اثر عصاره هیدروالکلی ریشه گزنه روی هورمون‌های گنادوتروپین و آندروژن در خون موش‌های صحرایی نر بالغ انجام گرفت. روش کار: 80 سر موش صحرایی نر بالغ به صورت تصادفی به هشت گروه ده تایی تقسیم شدند. برای تعیین دوز کُشنده، عصاره گزنه، به سه گروه از موش‌ها مقادیر 300، 600 و 1000 میلی‌گرم بر حسب هر کیلوگرم وزن بدن به مدت 3 روز عصاره گزنه به صورت درون صفاقی تزریق شد. پس از تعیین دوز کشنده، از مابقی پنج گروه، یک گروه به عنوان گروه کنترل، یک گروه به عنوان گروه شاهد (شم) و سه گروه دیگر به عنوان گروه های تجربی یک تا سه در نظر گرفته شدند و روزانه به ترتیب 75، 150 و 300 میلی‌گرم بر حسب هر کیلوگرم وزن بدن، عصاره گزنه به مدت بیست روز به صورت درون صفاقی به آن‌ها تزریق شد. در روز بیست و یکم، خون‌گیری انجام و میزان هورمون لوتئینی (LH)، هورمون تحریک کننده فولیکولی(FSH) و تستوسترون سرم تعیین شد. سپس داده‌های بدست آمده تجزیه و تحلیل شدند. یافته‌ها: نتایج نشان داد که میانگین سطح پلاسمایی هورمون لوتئینی در گروه تجربی 3 در مقایسه با گروه کنترل افزایش معناداری داشته است ( 05/0 ≥ (P همچنین سطح تستوسترون در هر سه گروه تجربی در مقایسه با گروه کنترل افزایش پیدا کرده است. در حالی که سطح هورمون محرک فولیکولی در گروه های تجربی 2 و 3 کاهش و در گروه تجربی 1 افزایش یافته است. اما هیچ کدام معنادار نبودند. نتیجه گیری: این مطالعه نشان داد که تجویز عصاره هیدروالکلی ریشه گیاه گزنه با دوز 300 میلی‌گرم بر حسب هر کیلوگرم وزن بدن، سبب افزایش قابل توجه سطح پلاسمایی هورمون لوتئینی می‌شود